–>> Veri : Her türlü bilgi yada bilgi topluluguna veri denir.

–> Veri Tabanı : Farklı tipteki verileri saklamamıza, değiştirmemize, incelememize, sunmamıza yardımdımcı olan olan depolama ortamlarıdır.

– Ne Sağlar ?
– Butunluk Sağlar
– Düzen
– kolay ve hızlı bir şekilde verilere erişimi
– Bakım kolaylıgı sağlar

–> Bakkal Defteri ilkel bir veri tababnına örnek verilebilir.
– Bir sistem vardır
– veri tekrarı olabilir
– Aynı isim birden fazla yazılabilir
– verilerde tuttarsızlık, düzensizlik
– defter yırtılsa,ıslansa,kaybolsa kurtarılması çok zordur.
– sınırlı erişim söz konusu olamaz.(Bakkal sadece borçları gorsun)
– analiz etmek ve müşteri takip,stok takibi oldukça zaman kaybıdır.

–> Veri tabanı getirisi – bir kısmını bahsetmiştik
– herhangi bir müşterinin bu ay aldıgı marharin miktarı
– Tüm müşterilerin borç bilgisi gibi işlemleri veritabanlarında yapmak milisaniyeler surer –

-> Veritaban Kullanım Yerleri
– Kütüphane sistemleri
– Bankalar
– Okul Sistemleri
– Hastaneler
– Urun Satış Sistemleri
– Adres Defterleri
– vb..

–> VERİ TABANI YONETIM SISTEMLERI
– veritabanında verilerin belli bir sistemde saklandılarını soylemıstık
– Veritabanı Yonetim Sistemleri (DBMS – VTYS) verilerin veritabanında ve disk üzerinde nasıl tutulacagının, verilere erişim nasıl olacagının kurallarını belirler. Bir standart oluşturur.
– DBMS veri yükleme ve verinin devamlılıgını sağlayan programların dizaynıdır. – DBMS sistemin rolu veri butunlugunu, devamlılıgını ve verilerin guvenlıgını sağlayarak verileri yonetir.

–> Hierarchical – Database Management System (HDBMS)
– 1960 larda kullanılan bir sistemdir.
– En eski sistemdir
– verileri bellibir hiyararşide. Tek bir agac yapısında tutmaktadır.
– veri tekrarını koruma bakımında zayıftır.
– ticari amaçla kullanılmaz. özel amaçla kullanılır
– bir veriye erişebilmek için butun alt dallar geçilmek zorunda oldugundan dolayı hızı çok düşüktür.

–> Network – Database Management System (NDBMS)
– 1960 sonların kullanılmaya başlandı
– verileri ağ mantıgında tutmaktaydı
– Geniş çaplı şirketler önceden HDBMS ve NDBMS kullanmaktaydılar.
– NDBMS ler karmaşık verileri tutabilmekteyken, HDBMS sistemdeki verileri çekemiyordu.
– Bu sistem tamammen terkedilmiş bir sistemdir.
– Jetonlu telefonlarda kullanılan sistemler

—> Relation – Database Management System(RDBMS)
– Verileri aralarındaki ilişkilere göre tutarlar. Veriler Tablolar halindedir.
– verilerin silinmesi yüklenmesi veya modifiye edilmesi gibi işlemlerde SQL (Structered Query Language- Yapısal Sorugulama Dili) kullanılmaktadır.
– 1970 yılında IBM araştırmacıları tarafından ortaya atılmıştır.
– Ticari yazılımlar oldukca fazla kullanılan bir sistemdir.


——————————————————
RDBMS : – Tablolar (rows – cloumn) – keyler – Indexler
——————————————————

–> ŞEMA – veriler eklenirken, silinirken, veri tabanını oluşturulken ki gibi işlemler burda belilenen kurallara göre yapılır.
Üç Şema Mimarisi
– Dahili Şema : verilerin saklanması ile ilgili
– Kavramsal Şema : tanımlamalarla ilgili
– Harici Şema : kullanıcı girişleri ile ilgili
ONCELEDEN KUllanılan Diller
–> DDL – (Data Defination Language)
–> SDL – (Storage Defination Lanuage)
–> VDL – (View Defination Lanuage)
–> DML – (Data Manipulation Language)

SQL Dili ile bu 4 dili kullanmamıza gerek kalmadı
——————————————————-
Veri Sistem Ortamı KOD
–> Query Compiler
–> Run-Time DB Processor
–> Sistem Katalogu(veri tipleri,kısıtlar ile ilgili bilgiler)
–> Run-Time DB Processor
–> Stored Data Manager(Windows Serviceleri kullanılarak diskten veri transferi yapılır)
–> Database
———————————————————–
SQL ilk 1986 yılında ortaya atılan standarlar sonraki yıllarda ANSI/ISO standartlarıyla dilin ilgili standartlar ortaya konmustur. 1977 yılında kurulan ORACLE firmasından sonra diger firmalarda bu dili desteklemeye başladırlar SQL basit sorgulama dilidir. kesinlikle uygulama geliştirme dili değildir. SQL’e yeni yetenekler kazandırılarak Microsoft tarafından T-SQL ortaya atılmıştır. ORACLE DB ise PL/SQL dilini kullanır .

SQL veri tabanı ile kullanıcı arasında bir arayuzdur
——————————————-
Biz SQL Server kullanacagız. Dil olarakta T-SQL yazacagız.
SQL Server RDMS’i uygulamaktadır.
——- Veri Saklama Modelleri
SQL Server OLTP(Online Transaction processiong) ve OLAP (Online Analitacal Processing) modellerinde veri saklar Transaction
— Insert,Update, Delete işlemlerine

--> Veri : Her türlü bilgi yada bilgi topluluguna veri denir.

--> Veri Tabanı : Farklı tipteki verileri saklamamıza, değiştirmemize, incelememize, sunmamıza yardımdımcı olan olan depolama ortamlarıdır.
		- Ne Sağlar ?
		- Butunluk Sağlar
		- Düzen
		- kolay ve hızlı bir şekilde verilere erişimi
		- Bakım kolaylıgı sağlar
--> Bakkal Defteri ilkel bir veri tababnına örnek verilebilir.
	- Bir sistem vardır
	- veri tekrarı olabilir
	- Aynı isim birden fazla yazılabilir
	- verilerde tuttarsızlık, düzensizlik
	- defter yırtılsa,ıslansa,kaybolsa kurtarılması çok zordur.
	- sınırlı erişim söz konusu olamaz.(Bakkal sadece borçları gorsun)
	- analiz etmek ve müşteri takip,stok takibi oldukça zaman kaybıdır.

--> Veri tabanı getirisi
	- bir kısmını bahsetmiştik
	- herhangi bir müşterinin bu ay aldıgı marharin miktarı
	- Tüm müşterilerin borç bilgisi gibi işlemleri veritabanlarında yapmak milisaniyeler surer

--> Veritaban Kullanım Yerleri
	- Kütüphane sistemleri
	- Bankalar
	- Okul Sistemleri
	- Hastaneler
	- Urun Satış Sistemleri
	- Adres Defterleri
	- vb..

--> VERİ TABANI YONETIM SISTEMLERI
	- veritabanında verilerin belli bir sistemde saklandılarını soylemıstık
	- Veritabanı Yonetim Sistemleri (DBMS - VTYS) verilerin veritabanında ve disk üzerinde nasıl tutulacagının, verilere erişim nasıl olacagının kurallarını belirler. Bir standart oluşturur.
	- DBMS veri yükleme ve verinin devamlılıgını sağlayan programların dizaynıdır.
	- DBMS sistemin rolu veri butunlugunu, devamlılıgını ve verilerin guvenlıgını sağlayarak verileri yonetir.


--> Hierarchical - Database Management System (HDBMS)
	- 1960 larda kullanılan bir sistemdir.
	- En eski sistemdir
	- verileri bellibir hiyararşide. Tek bir agac yapısında tutmaktadır.
	- veri tekrarını koruma bakımında zayıftır.
	- ticari amaçla kullanılmaz. özel amaçla kullanılır
	- bir veriye erişebilmek için butun alt dallar geçilmek zorunda oldugundan dolayı hızı çok düşüktür.

--> Network - Database Management System (NDBMS)
	- 1960 sonların kullanılmaya başlandı
	- verileri ağ mantıgında tutmaktaydı
	- Geniş çaplı şirketler önceden HDBMS ve NDBMS kullanmaktaydılar.
	- NDBMS ler karmaşık verileri tutabilmekteyken, HDBMS sistemdeki verileri çekemiyordu.
	- Bu sistem tamammen terkedilmiş bir sistemdir.
	- Jetonlu telefonlarda kullanılan sistemler

---> Relation - Database Management System(RDBMS)
	- Verileri aralarındaki ilişkilere göre tutarlar. Veriler Tablolar halindedir.
	- verilerin silinmesi yüklenmesi veya modifiye edilmesi gibi işlemlerde SQL (Structered Query Language- Yapısal Sorugulama Dili) kullanılmaktadır.
	- 1970 yılında IBM araştırmacıları tarafından ortaya atılmıştır.
	- Ticari yazılımlar oldukca fazla kullanılan bir sistemdir.

------------------------------------------------------
RDBMS : 
	- Tablolar (rows - cloumn)
	- keyler
	- Indexler	
------------------------------------------------------
--> ŞEMA
	- veriler eklenirken, silinirken, veri tabanını oluşturulken ki gibi işlemler burda belilenen kurallara göre yapılır.

	Üç Şema Mimarisi
		- Dahili Şema : verilerin saklanması ile ilgili	
		- Kavramsal Şema : tanımlamalarla ilgili
		- Harici Şema : kullanıcı girişleri ile ilgili

ONCELEDEN KUllanılan Diller
--> DDL - (Data Defination Language)
--> SDL - (Storage Defination Lanuage)
--> VDL - (View Defination Lanuage)
--> DML - (Data Manipulation Language)

	SQL Dili ile bu 4 dili kullanmamıza gerek kalmadı
-------------------------------------------------------
		Veri Sistem Ortamı

KOD --> Query Compiler --> Run-Time DB Processor --> Sistem Katalogu(veri tipleri,kısıtlar ile ilgili bilgiler)--> Run-Time DB Processor --> Stored Data Manager(Windows Serviceleri kullanılarak diskten veri transferi yapılır) --> Database

-----------------------------------------------------------
			SQL	
ilk 1986 yılında ortaya atılan standarlar sonraki yıllarda ANSI/ISO standartlarıyla dilin ilgili standartlar ortaya konmustur.

1977 yılında kurulan ORACLE firmasından sonra diger firmalarda bu dili desteklemeye başladırlar

SQL basit sorgulama dilidir. kesinlikle uygulama geliştirme dili değildir.

SQL'e yeni yetenekler kazandırılarak Microsoft tarafından T-SQL ortaya atılmıştır.
ORACLE DB ise PL/SQL dilini kullanır

SQL veri tabanı ile kullanıcı arasında bir arayuzdur
-------------------------------------------
Biz SQL Server 2005 kullnacagız.Dil olarakta T-SQL yazacagız.
SQL Server 2005 RDMS'i uygulamaktadır.

-------
Veri Saklama Modelleri

SQL Server  OLTP(Online Transaction processiong) ve OLAP (Online Analitacal Processing) modellerinde veri saklar

Transaction -- Insert,Update, Delete işlemlerine